Uitbreek Doorbraak

Zware regenval, droogte en hittegolven zorgen voor steeds grotere problemen in onze dichtbebouwde grensregio. Regenwater kan moeilijk in de bodem trekken, met wateroverlast én waterschaarste tot gevolg. De oplossing? Minder beton, meer groen.
Maar dat blijkt in de praktijk makkelijker gezegd dan gedaan. Zowel in Vlaanderen als Nederland is het belang van ontharding al langer duidelijk, maar lokale besturen botsen vaak op drempels. Dit komt onder meer door versnipperde bevoegdheden, gebrek aan kennis of moeilijkheden om burgers mee te krijgen.
Uitbreek Doorbraak
Uitbreek Doorbraak wil die drempels verlagen door beleidsdomeinen beter te laten samenwerken, succesvolle methodes uit te wisselen en burgers op een creatieve manier te betrekken. Hierbij werken 20 Vlaamse en Nederlandse partners samen om minstens 50.000 vierkante meter verharding om te zetten in groen. En tegelijk ook burgers aan te zetten om hun tuinen, opritten en daken te ontharden.
Projecten
Via pilotprojecten in onder andere Tholen, Landgraaf en Leuven wil Uitbreek Doorbraak gemeenten helpen om hun beleid om te zetten in concrete acties.
Zo wil het project bijvoorbeeld in een dichtbevolkte woonbuurt in Leuven klimaatadaptieve maatregelen uitrollen, omdat deze historische stad erg gevoelig is voor hittestress. Denk daarbij aan het installeren van geveltuinen en groenslingers, het aanplanten van schaduwbomen of het realiseren van wadi’s en regentuinen. De ambitie is groot: het project wil niet alleen meer groen realiseren, maar ook een andere manier van werken introduceren!
Doelen
Het project wil vergroening en ontharding versnellen, zowel binnen overheden als samen met inwoners. Daarbij zetten we in op kennisuitwisseling, innovatieve technieken en een geïntegreerde aanpak.
Samenwerking binnen overheden
Lokale overheden hebben vaak goede klimaatambities, maar missen soms samenhang tussen afdelingen als ruimtelijke ordening, groenbeheer, mobiliteit en duurzaamheid.
Uitbraak Doorbraak helpt gemeenten om:
- Beter samen te werken binnen de organisatie;
- Een ‘onthardingsreflex’ te ontwikkelen bij projecten;
- Kennis te delen tussen planners, groenbeheerders, duurzaamheidsmedewerkers en anderen;
- Klimaatoplossingen structureel toe te passen.
Betrokkenheid van inwoners
Het project laat zien wat vergroening kan doen en vertaalt dat naar particuliere terreinen zoals tuinen, straten en bedrijventerreinen. We doen dit met:
- Participatieprojecten voor scholen, bewoners en ondernemers;
- Nieuwe methoden uit gedragswetenschappen;
- Gezamenlijke inkoopacties en incentives;
- Visualisaties om impact zichtbaar te maken.
Op deze manier stimuleren we dat inwoners zelf aan de slag gaan met vergroenen en ontharden.
Grensoverschrijdende samenwerking
Nederland en Vlaanderen staan voor dezelfde uitdagingen en kunnen veel van elkaar leren. In dit project werken gemeenten en provincies over de grens samen aan de volgende zaken.
- Gezamenlijke uitdagingen: zelfde problemen, andere aanpakken → van elkaar leren;
- Technische oplossingen: kennis delen over materialen, waterbeheer en Nature-Based Solutions;
- Pilots en doorbraaksessies: testen in de praktijk en verbeteren;
- Betere participatie: methoden en tools om inwoners te activeren.
Partners
De partners zijn in dit project zijn als volgt.
- Stad Mechelen;
- Gemeente Destelbergen;
- Gemeente Evergem;
- Gemeente Gavere;
- Gemeente Landgraaf;
- Gemeente Lievegem;
- Gemeente Lochristi;
- Gemeente Middelburg;
- Gemeente Tholen;
- Gemeente Vlissingen;
- Gemeente Zulte;
- IGEMO;
- Lokaal Bestuur Maldegem;
- Provincie Antwerpen;
- Sint-Katelijne-Waver;
- Stad Brugge;
- Stad Eeklo;
- Stad Leuven;
- Stad Lier;
- Veneco.
Rol van Vlissingen
De gemeente Vlissingen richt zich binnen Uitbraak Doorbraak op de Bloemenbuurt. Hier maken we een versteende wijk groener en klimaatbestendig met:
- Tuinstraten;
- Wadi’s voor betere waterafvoer;
- Overtollig regenwater straat afvoeren naar groenvakken, zodat dit water niet meer in het riool terecht komt.
Omdat dit samenvalt met riool- en wegwerkzaamheden, combineren we de werkzaamheden zonder extra kosten.
Planning en financiering
- Looptijd: 15 maart 2025 tot en met 15 maart 2028;
- Toegekende EFRO: € 2.252.316,19;
- Totaal budget: € 4.504.632,40.
