Samenwerkingsovereenkomst Safer Caring

Werken met een zorgteam, waar elke betrokkene rondom een pleegkind zich inzet voor het belang van het kind. Dat is het principe van 'Safer Caring'.
Door ondertekening van een convenant, onderschrijven alle betrokken organisaties in Zeeland het belang hiervan en dragen zij actief bij aan het doen slagen van de pleegzorgplaatsingen. Op de foto links bestuurder van Juvent de heer G. Heyne en rechts wethouder A. Vader van de gemeente Vlissingen.

Pleegzorg

Wanneer het ouders om welke reden dan ook niet lukt de juiste zorg, aandacht en veiligheid aan hun kind te geven, kan besloten worden dat het kind tijdelijk of voor een langere periode ergens anders gaat wonen. Pleegzorg is altijd de 1e keuze van opvang, zodat het kind in een gezinssituatie kan opgroeien. Bij voorkeur woont het kind bij familie of bekenden, ook wel netwerkpleegzorg genoemd. Wanneer dat niet mogelijk blijkt vanwege het ontbreken van netwerk, wordt er gekeken in het bestand van een pleegzorgorganisatie.
Om de plaatsing van een kind bij pleegouders zo duurzaam mogelijk te laten zijn, hebben de samenwerkende partijen met financiële ondersteuning van de Zeeuwse gemeenten een nieuwe werkwijze in de pleegzorgpraktijk geïntroduceerd, Safer Caring.

Safer Caring principes

Belangrijk uitgangspunt is dat pleegouders die 24/7 voor het pleegkind zorgen, vaak heel goed kunnen inschatten wat het kind nodig heeft. De benadering draait daarom om openheid en vertrouwen in de expertise, professionaliteit en goede bedoelingen van álle betrokken partijen. Binnen dat kader zijn de leidende principes: 'samenwerking op basis van gelijkwaardigheid', 'het maken van één plan met een duidelijke lijn', 'het proactief bespreken van mogelijke risico’s', 'gedelegeerd gezag voor pleegouders' en 'gedeelde besluitvorming in het zorgteam'.
Ieder heeft hierin zijn eigen verantwoordelijkheden. Wederzijdse acceptatie, gedeelde doelen en duidelijke afspraken hebben een positieve invloed op de ontwikkeling van het kind. De behoeften van pleegkinderen en hun verzorging wordt op een holistische manier benaderd, waarbij gekeken wordt naar de hele persoon in plaats van naar een verzameling problemen en risico’s.

Afspiegeling

Het behandelplan en de evaluaties zijn een afspiegeling van deze benadering. Er moet rekening worden gehouden met de sterke kanten van het kind, zijn relaties en zijn vermogen om te leren van zijn ervaringen in pleegzorg. 
Vraagstukken met betrekking tot Safer Caring doen zich voor bij verschillende aspecten van het leven van een pleegkind. Er is niet alleen aandacht voor hun behoeften op dit moment, maar ook voor wat ze in de toekomst nodig hebben. Dit om vertraging en frustratie in een later stadium te voorkomen. Dat alles zorgt ervoor dat de kans van slagen van zo’n plaatsing veel groter is.

Convenant

De kracht van Safer Caring is de samenwerking tussen de betrokken organisaties, pleegouders, ouders en gemeenten. Met open vizier en op basis van vertrouwen. De verantwoordelijkheid dat het goed komt met het pleegkind wordt vanaf nu gezamenlijk gedragen. Dat Safer Caring in Zeeland wordt uitgevoerd door alle bij pleegzorg betrokken organisaties, is uniek.
In Zeeland zijn dit de volgende pleegzorgorganisaties:

• Juvent;
• Timon;
• William Schrikker Gezinsvormen.

En de gecertificeerde instellingen:

• JB West Zeeland;
• Leger des Heils, Jeugdbescherming & Reclassering;
• William Schrikker Jeugdbescherming & Jeugdreclassering.

Om Safer Caring als structurele benadering in de Zeeuwse pleegzorgpraktijk vast te leggen, wordt op 14 juli 2022 een convenant getekend tussen deze organisaties en de bestuurscommissie jeugdhulp van de 13 Zeeuwse gemeenten.

Zeeland

De Safer Caring-principes komen oorspronkelijk uit Engeland. Ze zijn in jeugdzorgregio Friesland naar de Nederlandse situatie vertaald.
Pleegoudersupport Zeeland haalde in 2015 de methode naar Zeeland om hiervoor te lobbyen bij organisaties en gemeenten. Dat is gelukt.

Borging

De principes worden op diverse manieren geborgd.
Zo vinden gemeenschappelijke trainingen voor pleegouders, pleegzorgwerkers en gezinsmanagers/jeugdbeschermers plaats. Verder wordt periodiek een digitaal kenniscafé georganiseerd, waarin betrokkenen met elkaar ervaringen kunnen uitwisselen. In zorgteams zijn tijdelijk onafhankelijk gespreksleiders ingezet ter inspiratie van pleegzorgwerkers. De trainingen en werkwijze van de zorgteams worden regelmatig aangepast en verbeterd. Tot slot worden de principes binnen de eigen organisatie van partijen onderhouden, zodat ook bij vertrek van collega’s en de komst van nieuwe medewerkers de werkwijze niet verloren gaat.
Het samenwerkingsconvenant dient ook als stok achter de deur als de aandacht verslapt. Dan kunnen partijen elkaar hierop aanspreken.

Training

Een gezamenlijke training voor pleegouders, pleegzorgwerkers en jeugdbeschermers zorgt er voor dat alle betrokkenen goed geschoold zijn in het principe Safer Caring.
Inmiddels hebben ruim 200 deelnemers de training gevolgd en wordt de training goed gewaardeerd. Door praktische richtlijnen, levensechte casestudies en tot nadenken stemmende discussies worden pleegouders geholpen de weg te vinden in dit nieuwe landschap van veiligere pleegzorg. 

Tot nu toe

De grootste verandering is dat pleegouders samen met de biologische ouders, de pleegzorgorganisatie en de gecertificeerde instellingen op basis van gelijkwaardigheid besluiten wat het beste is voor het pleegkind.
Zo worden pleegouders ondersteund en versterkt in hun rol, vanuit de gedachte dat dat indirect ook beter is voor het pleegkind. Dat voorkomt zogenaamde 'breakdowns', de ongewenste beëindiging van een plaatsing, overplaatsing en de inzet van zwaardere zorg. 

Informatie vanuit de praktijk

Benieuwd naar een voorbeeld uit de praktijk? Lees dan het interview met pleegouder Pim.